“Yandex” isminin kökeni

Rndex

Yandex’in internette reklam vermesinden sonra televizyonda da reklam vermesi Türkiye’de bizim mahalle berberine kadar tanınmasını sağladı. Rusya’da gelişip büyüyen ve şu an Türkiye içlerine sızmaya çalışan yeni internet arama motoru Yandex’in adının nereden geldiğini hiç kimse merak etmemiştir. Merak edenler için aşağıdaki yazıyı, Yandex’in kendi sitesinde dolaşırken sol kenar çubuğunda buldum. Bunun blogumun takipçileri için faydalı olabileceğini düşündüm.

yandex

“Yandex” ismini 1996 yılında, bugün Yandex’in Teknoloji Direktörü olan Ilya Segalovich ve yine bugün şirketin CEO’su olan Arkadiy Volozh koydu. Ilya ve Arkady sahip oldukları arama teknolojisinin özünü yansıtacak bir isim arıyordu. Böylece İngilizce “to index” fiilinden hareketle “yet another indexer” (bir dizin oluşturucu daha) ifadesini kısaltarak “Yandex” ismini türettiler. “Index”in ilk harfini Rusçadaki “Я” harfiyle değiştirdiler. “Я”, Kiril alfabesine özgü bir harf olmanın yanı sıra İngilizcede birinci tekil şahıs “ben” zamirini ifade eden “I” harfine de karşılık geliyor. “Я”, aynı zamanda, dille ilgili anlamında “языковой”kelimesinin baş harfini oluşturuyor. Böylece “языковой” ile “index”in birleşimi olan “Яndex” ismi türetilmiş oluyor. Dil indeksi anlamına gelen “Яndex” (Yandex) halk arasında da bu anlamda kullanılıyor.

“Yandex” ismi, arama motorunun Softool fuarında 1997 yılında tanıtılmasının ardından Rusça konuşulan ülkelerde kullanılmaya başladı. Yandex’in kullanıcı sayısı artınca Yandex ismi de Rusçaya yerleşti. Günümüzde bu ismi duymayan bir Rus bulmak zordur. Kullanıcılar bir sorunun cevabını aradıklarında Yandex’e başvurur. Bugün, bir soruya hızla cevap bulmak isteyen kişiye “Yandex’e sor” demek Rusçada yaygın bir kullanımdır.